บทที่ ๑๐ พระสงฆ์และการปฏิบัติที่เหมาะสมต่อพระสงฆ์
๑. พระรัตนตรัย
รัตนตรัย แปลว่า แก้ว ๓ ประการ คือหมายถึง สิ่งที่มีคุณค่ายิ่ง ๓ อย่าง อันได้แก่
รัตนตรัย แปลว่า แก้ว ๓ ประการ คือหมายถึง สิ่งที่มีคุณค่ายิ่ง ๓ อย่าง อันได้แก่
- ๑. พระพุทธ คือพระพุทธเจ้า
- ๒. พระธรรม คือคำสอนของพระพุทธเจ้า
- ๓. พระสงฆ์ คือผู้ที่ปฏิบัติตามคำสอนของพระพุทธเจ้า
๒. พระสงฆ์ ๒ ประเภท
คำว่า ภิกษุ หมายถึง ผู้ขออาหาร ซึ่งภิกษุนั้นจะนับจำนวนเป็น “รูป” เช่นภิกษุ ๑ รูป แต่ถ้ามีภิกษุมาประชุมอยู่ด้วยกันตั้งแต่ ๔ รูปขึ้นไปจะเรียกว่า สงฆ์ (พระสงฆ์) ซึ่งพระสงฆ์นี้ก็มีแยกได้ ๒ ประเภท อันได้แก่
คำว่า ภิกษุ หมายถึง ผู้ขออาหาร ซึ่งภิกษุนั้นจะนับจำนวนเป็น “รูป” เช่นภิกษุ ๑ รูป แต่ถ้ามีภิกษุมาประชุมอยู่ด้วยกันตั้งแต่ ๔ รูปขึ้นไปจะเรียกว่า สงฆ์ (พระสงฆ์) ซึ่งพระสงฆ์นี้ก็มีแยกได้ ๒ ประเภท อันได้แก่
- ๑. สมมติสงฆ์ คือพระสงฆ์โดยสมมติ
- ๒. อริยสงฆ์ คือเป็นพระสงฆ์โดยคุณธรรม
- สมมติสงฆ์นั้นก็คือผู้ ที่ได้รับการบวชมาอย่างถูกต้องตามพระวินัย(ศีลของพระภิกษุ)เท่านั้น ส่วนอริยสงฆ์นั้นก็คือ การได้บรรลุคุณธรรมภายในจิตใจ จนทำให้เป็นพระอริยบุคคลในขั้นต่างๆขึ้นมา(ซึ่งมีอยู่ ๔ ขั้น)
๓. หน้าที่ของพระสงฆ์
พระสงฆ์นั้นเมื่อบวชมาแล้วจะมีหน้าที่อยู่ ๔ ประการ อันได้แก่
พระสงฆ์นั้นเมื่อบวชมาแล้วจะมีหน้าที่อยู่ ๔ ประการ อันได้แก่
- ๑. ศึกษาหลักคำสอน
- ๒. ปฏิบัติตามคำสอน
- ๓. เผยแผ่คำสอน
- ๔. ปกป้องคำสอน
- จุดประสงฆ์ของการบวชเป็นภิกษุที่แท้จริงก็คือปรารถนาจะปฏิบัติเพื่อให้บรรลุถึงความพ้นทุกข์อย่างถาวร(นิพพาน) ซึ่งก็ต้องมีการศึกษา และปฏิบัติตามคำสอนอย่างจริงจัง จึงจะบรรลุถึงจุดที่มุ่งหมาย และยังต้องมีหน้าที่สอนผู้อื่นต่อไปด้วย อีกทั้งยังต้องคอยปกป้องคำสอนเอาไว้ไม่ให้ใครมาบิดเบือนหรือทำลายได้.
๔. การปฏิบัติต่อพระสงฆ์โดยสรุป
การปฏิบัติต่อพระสงฆ์อย่างถูกต้องเหมาะสมโดยสรุปนั้นก็ได้แก่
การปฏิบัติต่อพระสงฆ์อย่างถูกต้องเหมาะสมโดยสรุปนั้นก็ได้แก่
- ๑. ทางกาย โดยการปฏิบัติต่อท่านอย่างสุภาพเหมาะสม
- ๒. ทางวาจา โดยการพูดกับท่านอย่างสุภาพอ่อนไพเราะอ่อนโยน
- ๓. ทางใจ โดยการคิดแต่สิ่งที่ดีงามต่อท่าน
๕. การปฏิบัติต่อพระสงฆ์ในที่สาธารณะ
- ๑. แสดงความเคารพ(ยกมือไหว้)
- ๒. ไม่นั่งเสมอหรือสูงกว่า
- ๓. สตรีไม่ควรนั่งม้ายาวเดียวกับพระสงฆ์ (ควรมีบุรุษนั่งครั่น)
- ๔. ในที่ประชุมควรให้พระสงฆ์นั่งแถวหน้า
- ๕. ควรสละที่นั่งแก่พระสงฆ์บนรถหรือเรือ
๖. การสนทนากับพระสงฆ์
- ๑. ใช้สรรพนามแทนตัวเองว่า “ผม” หรือ “ดิฉัน”
- ๒. ใช้สรรพนามแทนพระสงฆ์ว่า ท่าน, พระคุณท่าน(ถ้าเป็นญาติให้เรียกหลวงพี่,หรือหลวงพ่อ เป็นต้น ตามลำดับญาติ)
- ๓. เวลาพูดรับใช้คำว่า ครับ , ค่ะ
- ๔. เวลาพระพูดอย่าพูดสอด
- ๕. เวลาฟังพระเทศน์ให้ประนมมือ
๗. การถวายภัตตาหารและปัจจัย
- ๑. เวลาใส่บาตรให้ถอดหมวก ถอดรองเท้า
- ๒ เวลาประเคน(ถวาย)อาหาร ควรห่างประมาณ ๑ ศอก
- ๓. สตรีควรถวายที่ผ้ารับประเคน
- ๔. หลังเที่ยงไม่ต้องประเคนอาหาร
- ๕. ไม่ควรถวายเงิน(ปัจจัย) ถ้าจะถวายควรใส่ซองแล้วใส่ย่าม
- ๖. ห้ามบอกชื่ออาหารที่จะนิมนต์(เชิญ)ไปฉันที่บ้าน
- ๗. ไม่เจาะจงภิกษุไปฉันภัตตาหารที่บ้าน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น